АЛАРДЫ

АЛАРДЫ
Ирон мифологийы æппæты карздæр бардуаг, сывæллæтты низ фадынæджы бардуаг. Рагон Ирыстоны-иу фадынæгæй сабитæ дзæвгартæй цагъды кодтой, цы сывæллон-иу дзы фæрынчын, уымæн-иу сдзæбæх æнхъæл ничиуал уыд. Афтæ карз уыд ацы низ, æмæ дзы ирон адæм тынг тарстысты. Уый тыххæй дзы нымд кодтой, йæ фæсномыгæй йæ хуыдтой «дзуар». Дзуары бынаты йæ сæвæрдтой. Аларды та уыд йæ бардуаг. Уымæ куывтой, уымæй агуырдтой, цæмæй сын сæ цотмæ фадынæг ма æрбауадза. Алардыйы хуыдтой рухс, сыгъзæрин. «Рухс, сыгъзæрин Аларды, табу дæхицæн, – куывта-иу хистæр. – Зæхмæ куы æрцæуыс, уæд-иу нæ хъазгæ-худгæйæ ныууадз! Де 'ргом нæм макуы равдис. Дæ чъылдыммæ дæм сыгъзæрин тæбæгъты кувдзыстæм».
Алардыйы бæрæгбон афæдз вæййы дыууæ хатты: уалдзæджы æмæ рагвæззæг, къуырийы бонтæй та – къуырисæры. Ирон адæммæ-иу уæлдай кадджындæр уыд, сывæллæттæ-иу фадынæгæй рынчын кæнын куы райдыдтой, уæд. Рынчыны цур хъæрæй ныхас нæ уагътой, чи йæм каст, уый та хъуамæ уыдаид хæрз сыгъдæг æмæ аив уæлæдарæсы. Алардыйæн æргæвстой урс уæрыччытæ, кæнæ афæдздзыд фыстæ. Цæмæй йын йæ хорзæх ссардтаиккой, уый тыххæй-иу йæ номыл куывдтæ адаргъ сты мæйы бæрц дæр.
Алардыйы куывдты кæд устытæ нæ бадтысты, уæддæр ыл уыдонæй тынгдæр ничи аудыдта: цотгæнæг уыдон сты, сомы дæр дзы уыдон кодтой. Ногбоны-иу Фыссæн æхсæвы чызджытæ куывтой, цæмæй сын Аларды сæ фидæны цот фадынæгæй бахъахъхъæна. Уæдæ æппæты тынгдæр æлгъыст та уыд: «Алардыйы фыдæх ссар».
Фадынæгæй-иу цы сывæллон амард, ууыл Алардыйы тæсæй кæугæ дæр нæ кодтой. Алардыйы зарæг кæнгæйæ-иу æй баныгæдтой.

Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Полезное


Смотреть что такое "АЛАРДЫ" в других словарях:

  • Аларды — (осет. Аларды)  персонаж осетинской мифологии, божество, насылающее оспу и корь на детей. Мифология Аларды в осетинском пантеоне является одним из самых злейших и грозных божеств, наводящее ужас на людей. Аларды представлено как белое… …   Википедия

  • АЛАРДЫ — в осетинской мифологии властелин оспы. Согласно мифам, А. живёт на небе, откуда спускается по золотой лестнице. Он изображается красным или светлым крылатым чудовищем, наводящим страх на людей. Чтобы умилостивить А., его называли золотым, светлым …   Энциклопедия мифологии

  • Аларды — см. Аларды – перевод Аларды – дзуары (стæй фадынæджы æмæ цæсты низты) бардуаг ирон мифологийы. Ирон адæмы хъуыдымæ гæсгæ Аларды у сырх, хаттæй хатт та æбуалгъ урс базырджын цæрæгой, адæмы стыр тас чи уадзы, ахæм æвирхъау фыдуынд цæсгомимæ. Цæры… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Аларды — святилище в долине р.Фиагдон (респ. Северная Осетия). Аларды в осетинской мифологии – божество оспы и кори …   Топонимический словарь Кавказа

  • Аларды – перевод — см. Аларды Аларды – в осетинской мифологии божество оспы, кори и глазных болезней. По представлениям осетин, Аларды – красное, иногда белое крылатое чудовище с очень безобразным лицом, наводящим страх на людей. Живет на небе, но иногда спускается …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • АЛАРДЫЙЫ БÆРÆГБОН – перевод — см. АЛАРДЫЙЫ БÆРÆГБОН Перед праздником Аларды справляют день Рыны бардуага (повелителя эпидемий – рын). Имя божества уже свидетельствует о его характере, и поэтому люди молились ему, чтобы оно не посылало на них эпидемий, мора, ограждало от… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • АЛАРДЫЙЫ БÆРÆГБОН — см. АЛАРДЫЙЫ БÆРÆГБОН – перевод Алардыйы бæрæгбоны хæдразмæ фæкæнынц Рыны бардуаджы бæрæгбон (кæс Аларды, Рыны бардуаг, АЛАРДЫ). Рыны бардуагæн йæ ном – йæ миниуджыты хуыздæр æвдисæн. Адæм æм куывтой, цæмæй сæ рынæй хъахъхъæн …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • АЛАРДЫЙЫ ЗАРÆГ — Табу дæуæн кæнæм, рухс Аларды! Хуссары мæнæуæй – дæ чъирийаг Уæй, табу – дæ бæгæныйаг Табу дын фæуæд, рухс Аларды! Фæлвæрайы фосæй дын урс уæрыкк нывондаг! Табу дын кæнæм, сыгъзæринбазырджын рухс Аларды! Фæрвы хуымæллæгæй – дæ бæгæныйаг Мысираг… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Ног дзуар – перевод — см. Ног дзуар (букв. «новый святой») I – покровитель жителей и выходцев селения Кани Даргавского ущелья. Оберегает жителей селения от всяческих невзгод. По представлениям осетин, Ног дзуар имеет облик человека, он ревностно следит за соблюдением… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Три пирога — (осет. æртæ чъирийы) часть традиционного осетинского обряда, совершаемого в большие национальные или фамильные праздники. На стол подаются три пирога и произносятся молитвы в порядке строгой очерёдности. Наряду с тремя пирогами кладутся три ребра …   Википедия


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»